مظهر علم پروردگار
محمد مهدی رضائی (احسان)، کارشناس فرهنگی دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه شهید بهشتی
میلاد حضرت محمد بن علی بن الحسین – علیه السلام – که به «باقر» و «باقر العلوم» شهرت یافت، به نقلی اول ماه رجب و به نقل صاحب کشف الغمه (2/136) سوم ماه صفر بوده است. یعقوبی می‌نویسند: «او را بدان سبب باقر نامیده‌اند که علم را شکافت». (یعقوبی 2/320)
ابن منظور در مورد کلمه «باقر» چنین می‌گوید: ««تَبَقّر» یعنی گستردگی در دانش و مال؛ و به محمد بن علی بن الحسین (ع) باقر می‌گفتند زیرا علم را شکافت، ریشه و اصول آن را دریافت و روش استنباط فروع از اصول را بیان کرد». (لسان العرب / بقر)
در خصوص شهرت و موقعیت والای علمی او تردیدی نبوده و نیست، و این شهرت در زمان خود ایشان، نه تنها در حجاز، بلکه حتی در عراق و خراسان نیز فراگیر بود. چنان که راوی می‌گوید: «دیدم که مردم خراسان دورش حلقه زده و اشکالات علمی خود را از او می‌پرسیدند». (کافی 6/266)
ابوزهره می‌نویسد: «آن حضرت مفسر قرآن و مبیّن فقه اسلامی بودو فلسفه اوامر و نواهی خداوند و پیامبر (ص) را درک می‌کرد و هدف آن را بطور کامل می‌فهمید. بخاطر کمال نفسانی و روشنی قلب و قدرت فهمش، خداوند حکمتهای اعجاب انگیزی بر زبان او جاری ساخت...» (الامام الصادق (ع) / 24)
می‌فرمود: «کسی که در یک قریهء ده هزار نفری با ورع‌ترین مردم نباشد، از دوستان ما نیست». (بحارالانوار 70/303)
ومی‌فرمود: «کسی که نزد ظالمی قدرتمند رود و او را موعظه و دعوت به تقوای الهی کند و از قیامت بترساند، پاداشی به قدر ثواب تمامی انسان‌ها و جنّیان خواهد داشت». (الاختصاص/261)