عنوان وبینار: دوره مهارتهای زندگی دانشجویی
موضوع: ذهنیت بازدارنده یادگیری؛ کمالگرایی و فاجعهسازی
سخنران: دکتر حسین پورشهریار کلشتری، عضو هیئت علمی گروه روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی تهران
تاریخ و زمان برگزاری: دوشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۴، ساعت ۱۹:۰۰
نحوه برگزاری: آنلاین
وبینار «ذهنیت بازدارنده یادگیری؛ کمالگرایی و فاجعهسازی» برگزار شد.
روز دوشنبه 26 آبان 1404 وبینار «ذهنیت بازدارنده یادگیری؛ کمالگرایی و فاجعهسازی» از مجموعه وبینارهای دوره مجازی مهارتهای زندگی دانشجویی با سخنرانی دکتر حسین پورشهریار کلشتری، عضو هیئت علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، برگزار شد. موضوع اصلی این وبینار بررسی دو عامل مهم و بازدارنده یادگیری یعنی کمالطلبی و فاجعهانگاری بود. دکتر پورشهریار در ابتدای جلسه با تأکید بر اینکه یادگیری امری چندلایه است، توضیح داد که بسیاری از موانع عملکرد تحصیلی نه از کمتلاشی، بلکه از الگوهای ذهنی نادرست ناشی میشود.
در بخش اول، سخنران به موضوع کمالطلبی پرداخت و آن را به دو نوع مثبت و منفی تقسیم کرد. او توضیح داد نوع سالم کمالطلبی میتواند موجب رشد شود، اما نوع منفی آن زمانی بروز میکند که فرد تنها در صورتی حاضر به انجام کاری است که بتواند آن را کاملاً بینقص انجام دهد. این نگاه صفر و یکی، اغلب موجب اهمالکاری میشود. دکتر پورشهریار بیان کرد: کار خوب فقط کاری نیست که بهترین باشد؛ بلکه کاری است که در بهترین حالت ممکن انجام شود، حتی اگر شرایط کامل نباشد. او تأکید کرد که دانشجویان باید توانایی انجام کارهای ۵۰ یا ۶۰ درصدی را در خود تقویت کنند تا حجم کارهای نیمهتمام و انباشته کاهش یابد.
سپس مباحث مربوط به لایهبهلایه درسخواندن مطرح شد؛ روشی که در آن دانشجو ابتدا یک مرور کلی و سریع انجام میدهد، سپس در مراحل بعدی به عمق مطالب میرود. این روش باعث میشود فرد گرفتار وسواس در یادگیری نشود و سرعت مطالعه نیز افت نکند. سخنران توضیح داد که الگوی درسخواندن دبیرستان، که مبتنی بر یادگیری کامل هر فصل بود، در دانشگاه قابل ادامه نیست و باید روشها متناسب با حجم مطالب تغییر کند.
در ادامه، دکتر پورشهریار به موضوع فاجعهانگاری پرداخت و آن را بزرگنمایی ذهنی پیامدهای منفی تعریف کرد. او بیان کرد که دانشجویان گاهی یک اشتباه کوچک، یک تمرین غلط یا یک عقبماندگی کوتاه را نشانهای از شکست بزرگ میبینند و همین امر انگیزه و تمرکز آنها را کاهش میدهد. او توضیح داد که اگرچه در دوران دبیرستان اهمیتدادن بیش از حد به نتایج موجب انگیزه میشد، اما این شیوه در دانشگاه منجر به اضطراب، وسواس و افت عملکرد میشود. راهکار پیشنهادی او انتقال انگیزه از اهمیت نتیجه به جذابیت فرایند یادگیری بود.
در بخش پرسش و پاسخ، دانشجویان درباره تفاوت کمالگرایی و وسواس، نحوه تشخیص اهمالکاری از اختلالات انگیزشی، مدیریت برنامههای سنگین، و نگرانیهای مربوط به والدینی که فاجعهسازی میکنند، پرسشهایی مطرح کردند. دکتر پورشهریار در پاسخ تأکید کرد که بسیاری از مشکلات رفتاری و هیجانی از تعامل کمالطلبی با الگوهای اضطرابی و افسردگی ناشی میشود و اصلاح کمالطلبی میتواند شدت این مشکلات را بهطور قابلتوجهی کاهش دهد.
در پایان، ضمن تشکر از برگزارکنندگان دوره دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، معاونت فرهنگی و اجتماعی، آزمایشگاه فناوریهای پیشرفته یادگیری، انجمن علمی دانشجویی علوم تربیتی و مرکز آموزشهای الکترونیکی بر اهمیت شناخت موانع یادگیری و اصلاح عادتهای ذهنی در مسیر موفقیت تحصیلی تأکید شد.
