دانشگاه شهید بهشتی
نوشتۀ دکتر محسن راثی
460 صفحه، 320.000 ریال
چاپ اول: 1396
با مطالعه و جست‌وجو در کتب و آثاری که طی تاریخ به زبان عربی تألیف شده است، ازجمله دیوان‌های شعر شاعران جاهلی و عصر اسلامی و همچنین آثار منثور و مکتوب در موضوعات و فنون گوناگون چون علوم طبیعی و ریاضی و نجوم و دیگر دانش‌ها، چنین نتیجه‌گیری می‌شود که این آثار سرشار از واژه‌ها و اصطلاحات و تعبیرات و مضامین و معانی فارسی‌اند که نویسندگان و مؤلفان این آثار عربی غالباً از ذکر مآخذ اصلی کلمات معرب یعنی اصل و اشتقاق و یا معنی یا متونی که آن واژه‌ها در آن‌ها به‌کار رفته است غفلت کرده‌اند.
پیش‌تر کتاب‌ها و تألیف‌هایی در زمینۀ تأثیر زبان و ادب فارسی در عربی به چاپ رسیده است که گاهی به معرب‌بودن کلمه اشاره کرده، اما ریشه و اصل فارسی آن را نگفته است. در کتاب فارسی در عربی تأثیر و نفوذ زبان و ادب فارسی در زبان و ادب عربی به اصل و ریشه و اشتقاق مفردات اشاره شده و در آثار فارسی نیز، تأثیر لغویِ زبان فارسی در زبان عربی به‌اختصار بیان شده است. افزون‌براین، ترجمۀ اشعار عربی به فارسی نیز، در این کتاب، برای فارسی‌زبانان و دانشجویان عرب علاقه‌مند به مطالعه و تحقیق در زبان فارسی سودمند است.
کتاب حاضر مشتمل بر بیست‌وشش فصل به شرح زیر نوشته شده است:
روابط دیرینۀ ایرانیان و اعراب؛ آهنگ پارسی؛ پیوستگی‌های تاریخی ایران و حیره و یمن؛ ادب و مفاهیم آن؛ بلاغت فارسی، تعریف و تأثیر آن در بلاغت عربی؛ تأثیر قصص و داستان‌های فارسی در عربی؛ تأثیر جشن‌های ایرانی در زبان و ادبیات عربی؛ خصیصه‌ها و ویژگیهای شعر فارسی و تأثیر آن در شعر عربی؛ امثال فارسی و تأثیر آن در عربی؛ مضامین فارسی در شعر عربی؛ تأثیر اندرزنامه‌ها و پندنامه‌های ساسانی در عربی؛ تأثیر موسیقی ایرانی در عربی؛ ترجمۀ شعر به شعر؛ تصرفات ایرانیان در کلمات عربی؛ ادبیات عرب؛ دژها و کاخ‌های ایرانی در اشعار عربی؛ سهم ایرانیان در لغت، ادب، فرهنگ عربی و اسلامی؛ بیت الحکمه و ایرانیان؛ اسلام در ایران و اسلام ایرانی؛ تداوم فرهنگ و هویت ایرانی؛ تازی‌گویان ایرانی ضد عرب؛ دگرگونی‌های کلمه‌های فارسی در زبان عربی؛ اشتقاق و صیغه‌سازی در زبان عربی؛ کلمات فارسی در قرآن کریم و احادیث؛ بعضی مشاغل و اصطلاحات دیوانی پارسی در عربی؛ تأثیر واژگانی و نفوذ کلمات فارسی در عربی.