کتاب «مدلسازی، شبیهسازی و کنترل دینامیک عصبی: از تکنورون تا شبکههای عصبی» تألیف دکتر کورش پرند، استاد دانشکده علوم ریاضی؛ دکتر جمال امانیراد، استادیار پژوهشکده علوم شناختی و مغز؛ محمد همامی و محمدمهدی معیری، دانشآموختگان دکتری دانشگاه شهید بهشتی، منتشر شد.
این کتاب برای نخستین بار در سال 1402 در 320 صفحه در قطع وزیری و در انتشارات دانشگاه شهید بهشتی منتشر شده است و با قیمت 1.600.000 ریال عرضه میشود.
علوم اعصاب (شناختی) که بر روی اتصالات نورونی در مغز بهعنوان مولد فرایندهای ذهنی متمرکز است، از علوم درحالتوسعه و هیجانانگیزترین خواستگاه کاربرد مدرن ریاضیات است. میتوان گفت مرکزیت توجه به این حوزه دانشی، عامل ماهوی آن یعنی مغز، فرایندها و پیچیدگیهای ذاتی این عضو است که امروزه پیچیدهترین سیستم در عالم شناخته میشود.
مشارکت ریاضیات و علوم اعصاب را میتوان دو روی سکهای به نام علوم اعصاب محاسباتی دانست که نویسندگان کتاب نیز بر این خط پژوهشی متمرکز شدهاند و به کاربرد ریاضیات و محاسبات برای شبیهسازی، مدلسازی و کنترل دینامیک عصبی انسان بهمنظور توصیف و پیشبینی این فرایند پیچیده تأکید کردهاند. به عبارت دقیقتر، از مدلسازی ریاضی و روشهای محاسبات علمی برای بررسی چگونگی عملکرد تکنورون در مغز، عملکرد شبکههای (جمعیت) نورونی و در مقیاس کلان برای بررسی، توصیف و پیشبینی عملکردهای شناختی پیچیدۀ انسانی مانند تصمیمگیری و یادگیری استفاده شده است.
کتاب مدلسازی، شبیهسازی و کنترل دینامیک عصبی: از تکنورون تا شبکههای عصبی شاید نخستین کتاب به زبان فارسی باشد که این شاخۀ تخصصی از علم در آن بررسی و شرح داده شده است و نویسندگان ماحصل مطالعات چندسالۀ خود در این حوزه را در اختیار خوانندگان و علاقهمندان این حیطه قرار دادهاند.
در تألیف این کتاب، کوشش بر آن بوده تا تقریباً تمامی مطالب لازم برای مدلسازی، شبیهسازی و کنترل دینامیک عصبی انسان بیان شود؛ ازاینرو، نویسندگان در این کتاب هفتفصلی از یک نگاه خرد شروع و بهسمت نگاه کلان برای بررسی فرایندهای مغزی حرکت کردهاند. در این کتاب، افزونهای با نام NPDS براساس نرمافزار متلب نیز طراحی شده است که به علاقهمندان این حوزۀ تحقیقاتی کمک میکند تا با کمترین مقدار برنامهنویسی به مطالعه و شبیهسازی الگوریتمهای کنترلی و رفتار دینامیکی نورونها بپردازند.